စူပါမားကတ္ေတြမွာဝယ္တဲ့ အစားအစာထုတ္ကုန္ေတြမွာ expire date ပါၿပီး အျပင္ကဝယ္တဲ့ တခ်ိဳ႕အစားအစာထုတ္ကုန္ေတြက(Expire Date) မပါတဲ့အတြက္ သက္တမ္းကုန္လို႔ကုန္မွန္းမသိတာေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ဟာ စားသံုးမိေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲ့ဒီအစားအစာေတြက သက္တမ္းကုန္ဆုံးၿပီး (Expire Date) ျဖစ္သြားေပမယ့္ စားလို႔ေကာင္းေနဆဲ ျဖစ္တာေၾကာင့္ပါ။ ဒါေပမယ့္ ၎ရဲ႕သက္တမ္းကုန္ဆံုးသြားၿပီးေနာက္ စားသံုးတဲ့အခါ ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ က်န္းမာေရးကို ထိခိုက္ေစတယ္လို႔ ကၽြမ္းက်င္သူမ်ားက ဆိုပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ အခ်ိဳ႕ေသာ စားေသာက္ကုန္ေတြကို အသံုးမျပဳခင္မွာ food labels ကိုၾကည့္ဖို႔ အရမ္းအေရးႀကီးၿပီး ဘယ္အစားအစာေတြက ရက္လြန္သြားရင္ မစားသင့္တဲ့အစားအစာေတြလည္း ဆိုတာသိဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ သက္တမ္းကုန္ဆံုးသြားခဲ့ရင္ မစားသင့္တဲ့ အစားအစာ (၇)မ်ိဳးကို မွ်ေဝေပးလိုက္ပါတယ္။
၁။ ဒိန္ခဲအေပ်ာ့
ဒိန္ခဲအေပ်ာ့ရဲ႕ဖြဲ႕စည္းမႈက ဒိန္ခဲအမာလိုမဟုတ္ဘဲ ဒိတ္လြန္လို႔ လြန္မွန္းမသိပါဘူး။ ဒိန္ခဲအမ်ိဳးမ်ိဳးက သက္တမ္းကုန္ဆံုးသြားခဲ့ရင္ ကုိယ္ခံစြမ္းအားစနစ္မွာ မလိုလားအပ္တဲ့ တံု႔ျပန္မႈေတြနဲ႔ အစာမေၾကျပႆနာေတြကို ဦးတည္ေစႏိုင္တဲ့ Listeria Monocytogenes ကဲ့သို႔ေသာ အႏၱရာယ္ရွိ ဘက္တီးရီးယားမ်ား ေပါက္ဖြားေစပါတယ္။
၂။ ႏုပ္ႏုပ္စင္းထားတဲ့အသား
အသားေတြဝယ္တဲ့အခါ အတံုးလုိက္တံုးထားတဲ့ အသားေတြဆိုရင္ မေကာင္းရင္ မေကာင္းမွန္းသိေပမယ့္ ႏုတ္ႏုတ္စင္းထားတဲ့ အသားေတြက ရက္လြန္သြားခဲ့ရင္ ခန္႔မွန္းရခက္ပါတယ္။ ဒီလိုႏုတ္ႏုတ္စင္းထားတဲ့ အသားအမ်ိဳးမ်ိဳးက ရက္လြန္သြားရင္ အီကိုလီပိုးကဲ့သို႔ အႏၱရာယ္ရွိဘက္တီးရီးယားေတြ ျဖစ္ေစပါတယ္။ ေသးငယ္တဲ့ ဇီဝသက္ရွိေတြ ေပါက္ဖြားရာ ပတ္ဝန္းက်င္ကို ျဖစ္ေစတာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ အီကိုလီပိုးက ဝမ္းေလွ်ာျခင္း၊ ဝမ္းကိုက္ျခင္း၊ အစာအဆိပ္သင့္ျခင္း စသည့္ ေရာဂါမ်ားကိုျဖစ္ေစပါတယ္။
၃။ ဘယ္ရီသီးမ်ား
ဘယ္ရီသီးေတြဟာ ပ်က္စီးမႈစတင္တဲ့အခါ သူတို႔ရဲ႕မ်က္ႏွာျပင္ေပၚမွာ Cyclospora လို႔ေခၚတဲ့ ဘက္တီးရီးယားေတြ ေပါက္ဖြားတာေၾကာင့္ မမွည့္ခင္မွာ ေအးခဲထားဖို႔ အႀကံျပဳပါတယ္။ ဒီဘက္တီးရီးယားအမ်ိဳးအစား ကူးစက္တဲ့အခါ ပ်ိဳ႕ျခင္း၊ ဝမ္းဗိုက္ေဖာင္းျခင္း၊ႏွင့္ ဗိုက္ေအာင့္ျခင္းကဲ့သို႔ေသာ ေရာဂါလကၡဏာမ်ားကို ေတြ႕ႀကံဳခံစားရပါတယ္။
၄။ ဝက္အူေခ်ာင္းနဲ႔ အသားျပားမ်ား
ဝက္အူေခ်ာင္းနဲ႔ အသားျပားေတြမွာ ၾကာရွည္ခံေအာင္ ျပဳလုပ္ထားတဲ့ ဓါတုပစၥည္းေတြ ပါဝင္ပါတယ္။ သူတို႔ဟာ ရက္လြန္သြားေသာအခါ သူတို႔ရဲ႕ဖြဲ႕စည္းမႈက စတင္ၿပိဳကြဲပါတယ္။ ဒါက Listeria နဲ႔ E. coli high ကဲ့သုိ႔ေသာ ဘက္တီးရီးယားမ်ားေပါက္ဖြားပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ဒီအစားအေသာက္ေတြကို ဖြင့္ၿပီး တစ္ပတ္အတြင္းမွာ စားသံုးဖို႔ အႀကံျပဳလုိပါတယ္။
၅။ ၾကက္ဥ
ၾကက္ဥ/ဘဲဥေတြဟာ အလြယ္တကူခ်က္ျပဳတ္လို႔ရတဲ့အတြက္ အိမ္ရွင္မအမ်ားစုက အမ်ားႀကီး ဝယ္ထားတတ္ၾကပါတယ္။ ဒီလိုၾကက္ဥ/ဘဲဥေတြဟာ ရက္လြန္သြားခဲ့ရင္၊ မလတ္ဆတ္ေတာ့ရင္ အစာဆိပ္သင့္တာ၊ ေရာဂါပိုးကူးစက္တာေတြ ျဖစ္ေစပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ၾကက္ဥေတြကို သက္တမ္းမကုန္ဆံုးခင္ ခ်က္ျပဳတ္စားသံုးပါ။
ရက္လြန္ၾကက္ဥေတြကို စားသံုးျခင္းက အူလမ္းေၾကာင္း ပိုးဝင္ျခင္းကို ျဖစ္ေစပါတယ္။
၆။ ပုဇြန္
ပုစြန္ဟာ ရက္လြန္သြားရင္ အႏၱရာယ္ရွိဘက္တီးရီးယားမ်ားႏွင့္ ပိုးမႊားေတြ ေပါက္ဖြားဖို႔အတြက္ ဆံုခ်က္တစ္ခု ျဖစ္လာေလ့ရွိပါတယ္။ ဝယ္ၿပီးရင္ တတ္ႏိုင္သမွ် အျမန္ဆံုး စားသံုးသင့္ပါတယ္။
၇။ ၾကက္သား
ၾကက္သားဟာ ခႏၶာကိုယ္ကို complex carbohydrates ႏွင့္ အမိုင္ႏိုအက္ဆစ္ေတြ အမ်ားဆံုးေထာက္ပံ့ေပးတဲ့ အသားျဖစ္ပါတယ္။ သို႔ေသာ္လည္း မခ်က္ရေသးတဲ့ အသားစိမ္းဆိုရင္ ဘက္တီးရီးယားကင္းတဲ့ သန္႔ရွင္းတဲ့ မ်က္ႏွာျပင္ေပၚမွာ ဂရုတစုိက္ကိုင္တြယ္ရပါမယ္။ ရက္လြန္သြားမွစားတာ မက်က္တက်က္စားတာဟာ Salmonella သို႔မဟုတ္ E. coli ပိုးေၾကာင့္ျဖစ္ရတဲ့ အူလမ္းေၾကာင္း ပိုးကူးစက္မႈကို ျဖစ္ေပၚေစႏိုင္ပါတယ္။
သက္တမ္းကုန္ဆံုးသြားတဲ့အခါ စြန္႔ပစ္သင့္တဲ့ အစားအစာမ်ားကို သင္သိသြားၿပီျဖစ္တာေၾကာင့္ လိုအပ္တဲ့ ပမာဏကိုသာ ဝယ္ယူၿပီး ရက္မလြန္ခင္ စားသံုးဖို႔ အႀကံျပဳပါတယ္။ ေရာဂါကူးစက္မႈကို ကာကြယ္တားဆီးဖို႔ အေကာင္းဆံုးအေျခအေနကေတာ့ ကိုယ္တြယ္တဲ့ေနရာမွာ၊ သိမ္းဆည္းတဲ့ ေနရာမွာ သန္႔သန္ံရွင္းရွင္း ျဖစ္ေအာင္ႀကိဳးစားဖို႕ ျဖစ္ပါတယ္။
Lifestyle_Myanmar
LM_Nandar
Unicode
သက်တမ်းကုန်ဆုံးသွားရင် မစားသင့်တဲ့ အစားအစာ (၇)မျိုး
စူပါမားကတ်တွေမှာဝယ်တဲ့ အစားအစာထုတ်ကုန်တွေမှာ expire date ပါပြီး အပြင်ကဝယ်တဲ့ တချို့အစားအစာထုတ်ကုန်တွေက(Expire Date) မပါတဲ့အတွက် သက်တမ်းကုန်လို့ကုန်မှန်းမသိတာကြောင့် ကျွန်တော်တို့ဟာ စားသုံးမိနေဆဲ ဖြစ်ပါတယ်။ အဲ့ဒီအစားအစာတွေက သက်တမ်းကုန်ဆုံးပြီး (Expire Date) ဖြစ်သွားပေမယ့် စားလို့ကောင်းနေဆဲ ဖြစ်တာကြောင့်ပါ။ ဒါပေမယ့် ၎င်းရဲ့သက်တမ်းကုန်ဆုံးသွားပြီးနောက် စားသုံးတဲ့အခါ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ ကျန်းမာရေးကို ထိခိုက်စေတယ်လို့ ကျွမ်းကျင်သူများက ဆိုပါတယ်။ ဒါ့ကြောင့် အချို့သော စားသောက်ကုန်တွေကို အသုံးမပြုခင်မှာ food labels ကိုကြည့်ဖို့ အရမ်းအရေးကြီးပြီး ဘယ်အစားအစာတွေက ရက်လွန်သွားရင် မစားသင့်တဲ့အစားအစာတွေလည်း ဆိုတာသိဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ ဒါ့ကြောင့် သက်တမ်းကုန်ဆုံးသွားခဲ့ရင် မစားသင့်တဲ့ အစားအစာ (၇)မျိုးကို မျှဝေပေးလိုက်ပါတယ်။
၁။ ဒိန်ခဲအပျော့
ဒိန်ခဲအပျော့ရဲ့ဖွဲ့စည်းမှုက ဒိန်ခဲအမာလိုမဟုတ်ဘဲ ဒိတ်လွန်လို့ လွန်မှန်းမသိပါဘူး။ ဒိန်ခဲအမျိုးမျိုးက သက်တမ်းကုန်ဆုံးသွားခဲ့ရင် ကိုယ်ခံစွမ်းအားစနစ်မှာ မလိုလားအပ်တဲ့ တုံ့ပြန်မှုတွေနဲ့ အစာမကြေပြဿနာတွေကို ဦးတည်စေနိုင်တဲ့ Listeria Monocytogenes ကဲ့သို့သော အန္တရာယ်ရှိ ဘက်တီးရီးယားများ ပေါက်ဖွားစေပါတယ်။
၂။ နုပ်နုပ်စင်းထားတဲ့အသား
အသားတွေဝယ်တဲ့အခါ အတုံးလိုက်တုံးထားတဲ့ အသားတွေဆိုရင် မကောင်းရင် မကောင်းမှန်းသိပေမယ့် နုတ်နုတ်စင်းထားတဲ့ အသားတွေက ရက်လွန်သွားခဲ့ရင် ခန့်မှန်းရခက်ပါတယ်။ ဒီလိုနုတ်နုတ်စင်းထားတဲ့ အသားအမျိုးမျိုးက ရက်လွန်သွားရင် အီကိုလီပိုးကဲ့သို့ အန္တရာယ်ရှိဘက်တီးရီးယားတွေ ဖြစ်စေပါတယ်။ သေးငယ်တဲ့ ဇီဝသက်ရှိတွေ ပေါက်ဖွားရာ ပတ်ဝန်းကျင်ကို ဖြစ်စေတာကြောင့် ဖြစ်ပါတယ်။ အီကိုလီပိုးက ဝမ်းလျှောခြင်း၊ ဝမ်းကိုက်ခြင်း၊ အစာအဆိပ်သင့်ခြင်း စသည့် ရောဂါများကိုဖြစ်စေပါတယ်။
၃။ ဘယ်ရီသီးများ
ဘယ်ရီသီးတွေဟာ ပျက်စီးမှုစတင်တဲ့အခါ သူတို့ရဲ့မျက်နှာပြင်ပေါ်မှာ Cyclospora လို့ခေါ်တဲ့ ဘက်တီးရီးယားတွေ ပေါက်ဖွားတာကြောင့် မမှည့်ခင်မှာ အေးခဲထားဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ ဒီဘက်တီးရီးယားအမျိုးအစား ကူးစက်တဲ့အခါ ပျို့ခြင်း၊ ဝမ်းဗိုက်ဖောင်းခြင်း၊နှင့် ဗိုက်အောင့်ခြင်းကဲ့သို့သော ရောဂါလက္ခဏာများကို တွေ့ကြုံခံစားရပါတယ်။
၄။ ဝက်အူချောင်းနဲ့ အသားပြားများ
ဝက်အူချောင်းနဲ့ အသားပြားတွေမှာ ကြာရှည်ခံအောင် ပြုလုပ်ထားတဲ့ ဓါတုပစ္စည်းတွေ ပါဝင်ပါတယ်။ သူတို့ဟာ ရက်လွန်သွားသောအခါ သူတို့ရဲ့ဖွဲ့စည်းမှုက စတင်ပြိုကွဲပါတယ်။ ဒါက Listeria နဲ့ E. coli high ကဲ့သို့သော ဘက်တီးရီးယားများပေါက်ဖွားပါတယ်။ ဒါ့ကြောင့် ဒီအစားအသောက်တွေကို ဖွင့်ပြီး တစ်ပတ်အတွင်းမှာ စားသုံးဖို့ အကြံပြုလိုပါတယ်။
၅။ ကြက်ဥ
ကြက်ဥ/ဘဲဥတွေဟာ အလွယ်တကူချက်ပြုတ်လို့ရတဲ့အတွက် အိမ်ရှင်မအများစုက အများကြီး ဝယ်ထားတတ်ကြပါတယ်။ ဒီလိုကြက်ဥ/ဘဲဥတွေဟာ ရက်လွန်သွားခဲ့ရင်၊ မလတ်ဆတ်တော့ရင် အစာဆိပ်သင့်တာ၊ ရောဂါပိုးကူးစက်တာတွေ ဖြစ်စေပါတယ်။ ဒါ့ကြောင့် ကြက်ဥတွေကို သက်တမ်းမကုန်ဆုံးခင် ချက်ပြုတ်စားသုံးပါ။
ရက်လွန်ကြက်ဥတွေကို စားသုံးခြင်းက အူလမ်းကြောင်း ပိုးဝင်ခြင်းကို ဖြစ်စေပါတယ်။
၆။ ပုဇွန်
ပုစွန်ဟာ ရက်လွန်သွားရင် အန္တရာယ်ရှိဘက်တီးရီးယားများနှင့် ပိုးမွှားတွေ ပေါက်ဖွားဖို့အတွက် ဆုံချက်တစ်ခု ဖြစ်လာလေ့ရှိပါတယ်။ ဝယ်ပြီးရင် တတ်နိုင်သမျှ အမြန်ဆုံး စားသုံးသင့်ပါတယ်။
၇။ ကြက်သား
ကြက်သားဟာ ခန္ဓာကိုယ်ကို complex carbohydrates နှင့် အမိုင်နိုအက်ဆစ်တွေ အများဆုံးထောက်ပံ့ပေးတဲ့ အသားဖြစ်ပါတယ်။ သို့သော်လည်း မချက်ရသေးတဲ့ အသားစိမ်းဆိုရင် ဘက်တီးရီးယားကင်းတဲ့ သန့်ရှင်းတဲ့ မျက်နှာပြင်ပေါ်မှာ ဂရုတစိုက်ကိုင်တွယ်ရပါမယ်။ ရက်လွန်သွားမှစားတာ မကျက်တကျက်စားတာဟာ Salmonella သို့မဟုတ် E. coli ပိုးကြောင့်ဖြစ်ရတဲ့ အူလမ်းကြောင်း ပိုးကူးစက်မှုကို ဖြစ်ပေါ်စေနိုင်ပါတယ်။
သက်တမ်းကုန်ဆုံးသွားတဲ့အခါ စွန့်ပစ်သင့်တဲ့ အစားအစာများကို သင်သိသွားပြီဖြစ်တာကြောင့် လိုအပ်တဲ့ ပမာဏကိုသာ ဝယ်ယူပြီး ရက်မလွန်ခင် စားသုံးဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ ရောဂါကူးစက်မှုကို ကာကွယ်တားဆီးဖို့ အကောင်းဆုံးအခြေအနေကတော့ ကိုယ်တွယ်တဲ့နေရာမှာ၊ သိမ်းဆည်းတဲ့ နေရာမှာ သန့်သန်ံရှင်းရှင်း ဖြစ်အောင်ကြိုးစားဖို့ ဖြစ်ပါတယ်။
